Triatlon blog

Blog #1: De geschiedenis en het ontstaan van de Triatlon

Triatlon, hoe het begon…

Bij Jim's Gym P&TC is ook heel veel triatlon kennis en ervaring aanwezig. 

Jim Hagenstein is triatlon trainer met meer dan 30 jaar ervaring als actief triatleet, trainer en coach. 

Zijn kennismaking met de triatlon dateert uit 1983. In dat jaar zag hij bij het toenmalige TV programma AVRO’s Sportpanorama beelden van een kruipende Julie Moss tijdens haar eerste Ironman race op Hawaii in 1982. 

Het beeld was natuurlijk niet mooi om te zien maar het evenement waarin men blijkbaar zo diep gaat trok zijn interesse. En niet alleen zijn interesse maar ook die van defensie en als toenmalig beroepsmilitair deed hij in 1984 voor het eerst mee aan een (militaire) korte triatlon. 

Het triatlon virus kreeg vat op hem en hij besloot te gaan trainen om deel te kunnen nemen aan de hele triatlon (over de Ironman afstanden: 3,8 km. zwemmen, 180 km. fietsen, 42,2 km. hardlopen) van Almere. 1988 was zijn debuutjaar.  

Een groot deel van zijn kennis wil hij graag delen. In een aantal posts zal hij een reeks van onderwerpen aansnijden. Deze keer: De oorsprong van de huidige, moderne triatlon sport 

Hoe het begon. 

Triatlon als term werd al gebruikt tijdens de Olympische zomerspelen van 1904 maar dan met de disciplines verspringen, kogelstoten en sprinten. 

Tussen 1920 en 1930 werden er in Frankrijk op verschillende locaties en onder verschillende ludieke namen al triatlon wedstrijden georganiseerd met meerdere en iedere keer verschillende disciplines. 

In 1974 werd er in San Diego voor het eerst de term triatlon gebruikt in combinatie met de actuele moderne opzet. Weliswaar in de volgorde lopen-fietsen-zwemmen en over hele andere, kortere afstanden. 

De volledige triatlon zoals wij hem vandaag de dag kennen is ontstaan in 1977. En, heel verrassend, Eddy Merckx is daar debet aan geweest. 

De Ironman 

Het is 1977 als we ons op het Hawaiiaanse eiland Oahu bevinden in de stad Honolulu in de bar "Primo". 

Marineofficier John Collins, die in 1974 en 1975 net als zijn vrouw Judy en een aantal andere militairen had deelgenomen aan o.a. het triatlonevenement in San Diego was daar tijdens de prijsuitreiking van de jaarlijkse Oahu Perimeter Relay loopwedstrijd. Er ontstond een discussie tussen hem, zijn vrouw en enkele anderen over welke sporters de beste conditie hebben: lopers, zwemmers of fietsers? 
John had namelijk een artikel gelezen in Sports Illustrated Magazine over Eddy Merckx waarin o.a. stond dat hij het hoogst gemeten maximale zuurstofopnamevermogen (VO2max) van alle atleten ter wereld had. Dat zou een indicatie kunnen zijn dat wielrenners de meest fitte atleten ter wereld waren. 

Om de discussie te beslechten besloten John Collins en zijn vrouw een wedstrijd te organiseren met daarin alle langeafstandsraces van Honolulu. Dat waren de Waikiki Roughwater Swim (26,2 mi/3,85km), de Around Oahu Bike Race (115 mi/185km) en de marathon van Honolulu (26,2 mi/42,195km), in die volgorde. De volgorde kwam geografisch en logistiek het beste uit met de startplaatsen van de verschillende onderdelen. Hiervoor moest volgens de berekeningen van John nog wel 3 mijl van het fietsparcours af worden gehaald. Als er dan tegen de klok in over het eiland zou worden gereden zou het fietsonderdeel kunnen starten bij het einde van het zwemonderdeel en eindigen aan de Aloha Tower, de traditionele start locatie van de Honolulu Marathon. 

Daar kwam bij dat starten met zwemmen de meest praktische en veilige optie was omdat de kustwacht exact moest weten wanneer het water gesloten moest zijn voor bootverkeer en omdat er ook deelnemers waren die minder goed konden zwemmen. 

Tijdens het fietsen werd stayeren verboden omdat de deelnemers eenvoudig niet genoeg ervaring hadden met fietsen in een peloton/groep. 

In 1978 vond daadwerkelijk de eerste race plaats in Honolulu. Voor de start van de race ontving elke deelnemer 3 velletjes papier met daarop een aantal regels en een beschrijving van het parkoers. Op de laatste pagina stond een handgeschreven slogan: “Swim 2,4 miles! Bike 112 miles! Run 26,2 miles! Brag for the rest of your life.” Met een knipoog naar een lokale loper die berucht was om zijn zware trainingen, stond er ook “Whoever finishes First, we’ll call him the Iron Man.” 

Van de 15 deelnemers die in de vroege ochtend van 18 februari 1978 startten, waren er 12 die de finish haalden. Gordon Haller was de eerste Ironman door de race te finishen in een tijd van 11:46:40 uur. 

Haller was destijds een 27 jaar oude taxibestuurder uit Honolulu. Hij was echter tijdens zijn diensttijd ook vijfkamper geweest en hij had de Marine Corps Marathon van 1976 gelopen in 2:27 uur. 

In het jaar erop deed er voor het eerst een dame mee. Lyn Lemaire, een wielrenster uit Boston volbracht als eerste dame de race en werd de eerste Ironwoman. 

De race kreeg in 1979 een media boost door een 10 pagina's lange reportage en race verslag van Sports Illustrated journalist Barry McDermott. Hij was toevallig op het eiland om er een golftornooi te verslaan. 

Vanaf dat moment nam de triatlon een grote internationale vlucht en werden overal ter wereld triatlons georganiseerd over variërende, aan de Ironman gerelateerde afstanden. 

Bij de Olympische Spelen van Sydney in 2000 was triatlon voor het eerst een Olympische sport met als afstanden 1,5 km. Zwemmen, 40 km. Fietsen en 10 km. Hardlopen. De bijzonderheid hierbij is het feit dat er in de Olympische triatlon wel gestayerd mag worden tijdens het fietsen. 

Volgende keer: Jij gaat deelnemen aan een triatlon. Hoe ga jij dat organiseren (trainingen, materiaal, wedstrijddag, voeding, kleding, pech onderweg, etc.)?